Viết đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về một bài thơ tập 2 lớp 9

Viết đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về một bài thơ tập 2 lớp 9 tài liệu hướng dẫn giúp học sinh diễn đạt những cảm xúc và suy ngẫm về một bài thơ trong chương trình Ngữ văn lớp 9. Qua các gợi ý cụ thể, các em sẽ biết cách phân tích nội dung, nghệ thuật và truyền tải những ấn tượng cá nhân một cách rõ ràng, sâu sắc.

Viết đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về một bài thơ tám chữ

Yêu cầu:

Giới thiệu bài thơ, bao gồm nhan đề, tác giả, và ấn tượng chung mà bài thơ để lại.

Trình bày cảm nhận về một số điểm đặc sắc trong nội dung và nghệ thuật của bài thơ; làm rõ vai trò của thể thơ tám chữ trong việc góp phần tạo nên sự cuốn hút và nét độc đáo của tác phẩm.

Khái quát lại cảm nhận và ấn tượng của mình về bài thơ.

Thực hành viết theo các bước

1. Trước khi viết

a, Lựa chọn bài thơ

Hãy chọn một bài thơ tám chữ mà em đã học hoặc đã đọc, để lại trong em ấn tượng sâu sắc, đồng thời thể hiện giá trị nội dung và nghệ thuật độc đáo.

b, Tìm ý

Dựa vào yêu cầu của đoạn văn cảm nghĩ về bài thơ tám chữ, em cần thực hiện các bước sau:

Đọc kỹ bài thơ và ghi lại các đặc điểm nổi bật về:

• Vần thơ, nhịp thơ: Chú ý những điểm đặc sắc trong cách gieo vần, ngắt nhịp mà bài thơ sử dụng, so với lối thông thường của thể thơ tám chữ.
• Nội dung và mạch cảm xúc: Phân tích mạch cảm xúc của bài thơ qua từng trạng thái, cung bậc cụ thể.
• Hình ảnh, từ ngữ và biện pháp tu từ: Ghi lại những hình ảnh đặc sắc, từ ngữ độc đáo, cùng các biện pháp nghệ thuật mà tác giả sử dụng để biểu đạt cảm xúc và ý tưởng.
• Chủ đề, thông điệp: Xác định chủ đề chính và thông điệp mà bài thơ muốn gửi gắm.

Tóm tắt cảm nhận chung của em về bài thơ.

c, Lập dàn ý

Dàn ý:

Mở đoạn:

• Giới thiệu bài thơ (nhan đề, tác giả).
• Nêu ấn tượng chung mà bài thơ mang lại.

Thân đoạn:

• Cảm nhận về nội dung của bài thơ (mạch cảm xúc, chủ đề, thông điệp…).
• Phân tích các yếu tố nghệ thuật (vần, nhịp, hình ảnh, từ ngữ, biện pháp tu từ…) và tác dụng của chúng trong việc làm nổi bật nội dung.
• Nêu vai trò của thể thơ tám chữ trong việc tạo nên nét đặc sắc của bài thơ.

Kết đoạn:

• Khái quát cảm nghĩ của em về bài thơ.

Xem thêm: Soạn văn lớp 9 Tập làm một bài thơ tám chữ – KNTT tập 2

2. Viết bài

Triển khai nội dung đã xác định trong dàn ý bằng cách viết các câu văn phù hợp, tập trung vào chủ đề chung của đoạn để đảm bảo sự mạch lạc và thống nhất trong bài viết.

Sử dụng ngôn từ thể hiện cảm nghĩ một cách chân thực, rõ ràng và chính xác về bài thơ; đồng thời chú ý sử dụng các từ ngữ liên kết để tạo sự logic và liền mạch cho đoạn văn.

Bài tham khảo

Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải là một trong những tác phẩm giàu sức biểu cảm và đong đầy cảm xúc về thiên nhiên, đất nước và khát vọng sống. Được sáng tác vào những ngày cuối cùng của cuộc đời khi nhà thơ đang phải chống chọi với bệnh tật, tác phẩm mang đến cho người đọc cảm nhận sâu sắc về tình yêu thiên nhiên, đất nước, cũng như tấm lòng tha thiết được cống hiến cho đời. Bài thơ như một nốt nhạc trong trẻo, một bức tranh tươi sáng, một khát vọng thiết tha của tác giả.

Bài thơ mở đầu với hình ảnh mùa xuân thiên nhiên tươi đẹp và tràn đầy sức sống:

“Mọc giữa dòng sông xanh

Một bông hoa tím biếc

Ơi con chim chiền chiện

Hót chi mà vang trời

Từng giọt long lanh rơi

Tôi đưa tay tôi hứng.”

Những câu thơ như vẽ ra trước mắt người đọc một bức tranh xuân yên bình và thơ mộng. Hình ảnh “dòng sông xanh”, “bông hoa tím bibiếc”, và “con chim chiền chiện” cùng hòa quyện, tạo nên một không gian thanh khiết, trong lành. Thanh Hải không chỉ quan sát mùa xuân từ xa mà còn hòa mình vào trong khung cảnh ấy. Cử chỉ “đưa tay hứng” giọt long lanh là hành động rất đỗi nhẹ nhàng và tinh tế, thể hiện niềm say mê và sự nâng niu trước vẻ đẹp của thiên nhiên.

Tiếp đến, bài thơ mở ra một khung cảnh rộng lớn hơn, đó là mùa xuân của đất nước với những hình ảnh đầy ý nghĩa:

“Mùa xuân người cầm súng

Lộc giắt đầy quanh lưng

Mùa xuân người ra đồng

Lộc trải dài nương mạ.”

Nhà thơ đã khéo léo kết hợp hình ảnh mùa xuân với hình tượng con người trong lao động và chiến đấu. “Người cầm súng” và “người ra đồng” là những con người thầm lặng cống hiến sức mình cho quê hương, đất nước. “Lộc” được nhắc đến hai lần, tượng trưng cho sức sống, hy vọng và niềm tin vào tương lai tươi sáng. Đây cũng là hình ảnh ẩn dụ cho những kết quả, thành quả mà mỗi người đem lại qua sự hy sinh và cống hiến của mình.

Cuối bài thơ, tác giả bày tỏ niềm khát khao được cống hiến qua những câu thơ chân thành và giản dị:

“Ta làm con chim hót

Ta làm một cành hoa

Ta nhập vào hòa ca

Một nốt trầm xao xuyến.

Một mùa xuân nho nhỏ

Lặng lẽ dâng cho đời

Dù là tuổi hai mươi

Dù là khi tóc bạc.”

Những câu thơ trên thể hiện ước nguyện khiêm nhường mà cao đẹp của nhà thơ: trở thành “con chim hót”, “cành hoa”, “nốt trầm” để góp phần nhỏ bé của mình vào cuộc đời. “Mùa xuân nho nhỏ” chính là ẩn dụ cho tấm lòng, cho khát vọng sống đẹp, sống có ý nghĩa của tác giả. Đó là sự cống hiến không cần phô trương, lặng lẽ nhưng vô cùng quý giá. Đặc biệt, hai câu “Dù là tuổi hai mươi, Dù là khi tóc bạc” cho thấy khát vọng ấy xuyên suốt cuộc đời con người, không phụ thuộc vào tuổi tác.

Về mặt nghệ thuật, bài thơ được viết theo thể thơ năm chữ, nhịp thơ uyển chuyển và nhẹ nhàng, phù hợp với nội dung. Tác giả sử dụng nhiều biện pháp tu từ như điệp ngữ (“ta làm”, “dù là”), ẩn dụ (“mùa xuân nho nhỏ”), nhân hóa (“giọt long lanh rơi”) làm cho câu thơ trở nên giàu hình ảnh và cảm xúc. Sự kết hợp hài hòa giữa hình ảnh thiên nhiên và tình cảm con người giúp bài thơ trở thành một bản hòa ca đẹp đẽ và sâu lắng.

Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải không chỉ là bức tranh về vẻ đẹp thiên nhiên tươi sáng mà còn là tiếng lòng của một con người tha thiết với cuộc đời, muốn cống hiến một cách lặng lẽ nhưng đầy ý nghĩa. Qua bài thơ, chúng ta cảm nhận được tình yêu sâu sắc với quê hương, đất nước, đồng thời thấy trân trọng hơn những giá trị của sự cống hiến và khát vọng sống đẹp. Tác phẩm như một đóa hoa nở giữa vườn thơ, âm thầm tỏa hương và để lại dấu ấn khó phai trong lòng người đọc.

3. Chỉnh sửa

Sau khi hoàn thành bài viết, em cần kiểm tra và chỉnh sửa để đảm bảo bài viết đạt yêu cầu, dựa trên các gợi ý dưới đây:

• Phần Mở đoạn: Xem xét xem em đã giới thiệu đầy đủ tên bài thơ, tác giả và nêu được ấn tượng, cảm nghĩ chung của mình về bài thơ hay chưa. Nếu còn thiếu, hãy bổ sung để phần mở đoạn rõ ràng và thu hút hơn.
• Phần Thân đoạn: Kiểm tra các câu văn trong thân đoạn xem đã diễn đạt cảm nghĩ về mạch cảm xúc, chủ đề, thông điệp, và những yếu tố nghệ thuật nổi bật của bài thơ hay chưa. Các câu cần hướng về một chủ đề thống nhất, có sự liên kết chặt chẽ bằng các từ ngữ liên kết phù hợp. Nếu phát hiện thiếu sót hoặc chưa mạch lạc, hãy điều chỉnh hoặc thêm vào để bài viết rõ ràng và thuyết phục hơn.
• Phần Kết đoạn: Đảm bảo rằng phần kết đã khái quát được cảm nghĩ về bài thơ, nêu bật được ấn tượng cuối cùng của em. Nếu chưa, cần viết lại hoặc bổ sung để phần kết trọn vẹn và để lại dấu ấn trong lòng người đọc.