Soạn văn 8: Viết bài văn phân tích một tác phẩm trang 26 tập 2 – KNTT

Trong chương trình Ngữ văn lớp 8, bài học “Viết bài văn phân tích một tác phẩm” trang 26, tập 2 – Kết nối tri thức sẽ giúp các em nắm vững cách phân tích một tác phẩm văn học. Bài viết không chỉ hướng dẫn các bước thực hiện mà còn cung cấp những ví dụ minh họa cụ thể, giúp các em hiểu sâu hơn về cách trình bày một bài văn hoàn chỉnh.

Viết bài văn phân tích một tác phẩm trang 26 tập 2 Kết nối tri thức

Phân tích bài viết tham khảo

Hãy “vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ” để cảm nhận vẻ đẹp kì diệu của cuộc sống

Câu 1 Viết bài văn phân tích một tác phẩm trang 26 tập 2

Giới thiệu tác phẩm truyện (nhan đề, tác giả) và nêu ý kiến khái quát về tác phẩm.

Hướng dẫn trả lời:

Tác phẩm “Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ” của Nguyễn Ngọc Thuần ngay từ mở đầu đã được giới thiệu là một tác phẩm văn học xuất sắc, từng giành nhiều giải thưởng uy tín trong và ngoài nước về sách thiếu nhi. Đồng thời, người viết cũng đưa ra nhận xét chung về tác phẩm, khẳng định rằng “tác phẩm đã đưa ta vào một thế giới tươi sáng, trong trẻo và đầy sự yên bình.”

Câu 2 Viết bài văn phân tích một tác phẩm trang 26 tập 2

Nội dung chính của tác phẩm

Hướng dẫn trả lời:

Phần mở đầu của thân bài đã tóm tắt ngắn gọn nội dung chính của tác phẩm: “Nhân vật “tôi” – một cậu bé mười tuổi … với những trải nghiệm đầy thú vị.”

Câu 3 Viết bài văn phân tích một tác phẩm trang 26 tập 2

Nêu chủ đề của tác phẩm

Hướng dẫn trả lời:

Chủ đề của tác phẩm dường như muốn truyền tải thông điệp rằng: Hãy mở lòng và lắng nghe bằng tất cả các giác quan, cảm nhận vẻ đẹp kỳ diệu của cuộc sống, thiên nhiên và vạn vật xung quanh.

Câu 4 Viết bài văn phân tích một tác phẩm trang 26 tập 2

Sử dụng các bằng chứng từ tác phẩm để làm sáng tỏ ý kiến nêu trong bài viết

Hướng dẫn trả lời:

Những dẫn chứng từ tác phẩm được sử dụng để làm rõ chủ đề bao gồm:

Trong khu vườn, cậu bé cảm nhận thế giới bằng tâm hồn tĩnh lặng, trí tưởng tượng phong phú và các giác quan nhạy bén: “Bạn hãy tưởng tượng, một buổi sáng mờ sương. Bạn vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ và bạn chợt hiểu khu vườn nói gì”.

Trong câu chuyện “Ngày bí mật”, khi cô Hồng mất đứa con đầu tiên, nhân vật “tôi” suy tư về sự chia sẻ đầy tinh tế: “Tôi vẫn còn nhớ mẹ thường nói với tôi, khi ai đó buồn, họ cần nhiều người để chia sẻ. Nỗi buồn chỉ vơi đi bằng tình thương, không có phương thuốc nào khác. Khi chia sẻ nỗi buồn, chúng ta không buồn hơn, nhưng người khác lại vui hơn”.

Câu 5 Viết bài văn phân tích một tác phẩm trang 26 tập 2

Chỉ ra và phân tích tác dụng của một số nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm.

Hướng dẫn trả lời:

Nghệ thuật đặc sắc của tác phẩm: sáng tạo nhiều chi tiết có giá trị sâu sắc; lối kể chuyện theo ngôi thứ nhất, lời kể tâm tình thủ thỉ,….

Câu 6 Viết bài văn phân tích một tác phẩm trang 26 tập 2

Khẳng định ý nghĩa, giá trị của tác phẩm

Hướng dẫn trả lời:

Khẳng định giá trị, ý nghĩa của tác phẩm, gửi gắm nhiều bài học dành cho mọi người người

Thực hành viết theo các bước

Trước khi viết

• Xác định tác phẩm truyện cần phân tích

liệt kê các tác phẩm mình đã học, đã đọc và chọn trong số đó một truyện mà em ấn tượng nhất. Hãy ghi vắn tắt một số thông tin cơ bản: tên tác phẩm, tác giả, thể loại (truyện ngắn hay tiểu thuyết)….

• Tìm ý

Để tìm ý cho bài viết, có thể đặt ra và trả lời các câu hỏi xoay quanh tác phẩm:

– Đọc tác phẩm, em có cảm xúc như thế nào? Em ấn tượng nhất với tác phẩm ở điều gì (nội dung, cốt truyện, nhân vật, ngôn ngữ,…)

– Nội dung chính của tác phẩm là gì?

– Chủ đề của truyện là gì?

– Tác phẩm có những nét đặc sắc gì về hình thức nghệ thuật (cốt truyện, ngôi kể, nhân vật, ngôn ngữ,…)? Những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật ấy có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện nội dung?

– Tác phẩm truyện có ý nghĩa, giá trị gì?

• Lập dàn ý

Sắp xếp những ý đã tìm được ở trên vào các phần để có một dàn ý:

– Mở bài: Giới thiệu ngắn gọn về tác phẩm (nhan đề, tác giả); nêu ý kiến khái quát về tác phẩm.

– Thân bài:

+ Nêu nội dung chính của tác phẩm.

+ Nêu chủ đề của tác phẩm.

+ Chỉ ra và phân tích tác dụng của một số nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm.

– Kết bài: Khẳng định ý nghĩa, giá trị của tác phẩm.

Viết bài

Khi viết bài, em cần lưu ý:

– Bài viết cần đủ ba phần, trong đó phần Thân bài tập trung làm sáng tỏ chủ đề và phân tích tác dụng của một vài nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm truyện.

– Bài viết cần có các luận điểm chính được sắp xếp theo trật tự lỗ-gíc; tránh rơi vào việc chỉ kể lại diễn biến câu chuyện trong tác phẩm.

– Cần lựa chọn, trích dẫn và phân tích các bằng chứng tiêu biểu từ tác phẩm để làm sáng tỏ ý kiến của người viết; tránh phân tích tác phẩm một cách chung chung.

Bài viết tham khảo

Nguyễn Thành Long là một cây bút truyện ngắn nổi bật, được biết đến qua các tác phẩm như Giữa trong xanh (1972) và Ly Sơn mùa tỏi (1980). Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa là một phần của tập Giữa trong xanh, ca ngợi những con người sống âm thầm giữa núi non nhưng lại có cuộc đời sôi nổi, cống hiến hết mình vì Tổ quốc và với trái tim đầy nhân hậu.

Bức tranh thiên nhiên trong truyện vô cùng đẹp, mang đậm chất thơ. Sa Pa không chỉ đơn thuần là miền hoang sơ mà là một nơi tráng lệ và hữu tình. Khi xe vừa lên núi, “mây hắt từng chiếc quạt trắng lên từ các thung lũng”, làm nổi bật khung cảnh đầy thơ mộng. Rừng thông rung rinh trong ánh nắng, những cây tử kinh “màu hoa cà” hòa mình vào thiên nhiên. Vẻ đẹp tráng lệ của cảnh vật càng được nhấn mạnh khi “nắng mạ bạc con đèo” và biến rừng cây thành ngọn đuốc lớn. Cảnh tượng ấy làm say lòng người, mở ra không gian đầy kỳ thú cho du khách.

Trên nền thiên nhiên đó, cuộc sống của con người nơi miền Tây Bắc thêm phần ý nghĩa. “Nắng chiều làm bó hoa rực rỡ hơn, khiến cô gái cảm thấy mình cũng rực rỡ theo”. Những nét vẽ tinh tế ấy đã tạo nên một bức tranh đầy sức sống và tình người.

Trong khung cảnh hữu tình ấy, những con người nơi Sa Pa trở nên vô cùng đáng yêu và đáng mến. Họa sĩ Nguyễn Thành Long đã tạo dựng những nhân vật như bác lái xe vui tính, ông họa sĩ già đam mê nghệ thuật, hay cô kỹ sư trẻ đầy nhiệt huyết với công việc. Mỗi người đều có câu chuyện riêng, nhưng họ chung một tâm huyết cống hiến cho Tổ quốc.

Những con người không xuất hiện trực tiếp trong truyện cũng để lại ấn tượng sâu sắc, như ông kỹ sư lai tạo giống su hào, hay cán bộ nghiên cứu khoa học không ngừng nỗ lực hoàn thiện bản đồ sét riêng cho Việt Nam. Tất cả đều sống và làm việc với lòng yêu nước và tinh thần trách nhiệm cao cả.

Nổi bật nhất trong truyện là anh thanh niên 27 tuổi, làm công tác khí tượng ở đỉnh Yên Sơn. Dù sống cô độc nhưng anh luôn làm việc hăng say, đo đạc thời tiết phục vụ sản xuất và chiến đấu. Cuộc sống của anh không chỉ đơn thuần là làm việc mà còn chứa đựng sự sáng tạo và khát khao tri thức.

Lặng lẽ Sa Pa là một tác phẩm giàu tính nhân văn, khắc họa rõ nét những con người lặng thầm nhưng sống đầy nhiệt huyết giữa thiên nhiên Sa Pa thơ mộng. Mỗi nhân vật, mỗi câu chuyện đều gợi lên hình ảnh những con người sống đẹp, tận tụy vì lý tưởng cao cả, làm nên giá trị vững bền cho Tổ quốc.

Xem thêm>>> Soạn văn 8: Bếp lửa trang 25 tập 2 – Kết nối tri thức