Trong chương trình Ngữ văn lớp 7 sách KNTT, bài học Thực hành tiếng Việt trên trang 92 sẽ giúp các em củng cố và nâng cao kỹ năng sử dụng tiếng Việt. Thông qua các bài tập thực hành đa dạng, các em sẽ rèn luyện khả năng giao tiếp, hiểu biết ngữ pháp và mở rộng vốn từ vựng, từ đó sử dụng ngôn ngữ một cách chính xác và hiệu quả hơn.
Ngữ cảnh và nghĩa của từ ngữ trong ngữ cảnh
Câu 1 trang 92 sgk Ngữ văn lớp 7
a, Mùa xuân người cầm súng / Lóc giật dây bên lưng / Mùa xuân người ra đồng / Lóc trái đài nương ma.
“Lộc giắt đầy trên lưng” không chỉ là lá ngụy trang mà còn tượng trưng cho niềm tin và sự lạc quan của người lính trước trận chiến.
“Lộc trải dài nương mạ” mô tả không chỉ những mạ cây trên đồng mà còn biểu thị niềm hi vọng vào một mùa màng bội thu và sự hứng khởi của người nông dân trong mùa vụ mới.
=> “Lộc” mang ý nghĩa sâu sắc, gắn liền với niềm hy vọng và khát vọng của cả chiến sĩ lẫn nông dân.
b, Dắt nước như vì sao / Cứ đi lên phía trước.
Từ “đi” trong văn bản được sử dụng với ý nghĩa rộng, biểu thị sự tiến bộ không ngừng của dân tộc trong việc xây dựng một Việt Nam phồn vinh, mạnh mẽ. Nó phản ánh sự quyết tâm cao độ và niềm tin vững chắc của người dân vào một tương lai tươi sáng, khẳng định sự trường tồn và vẻ vang của đất nước. Từ này thể hiện niềm tự hào và kỳ vọng của tác giả vào sự phát triển rực rỡ của Việt Nam.
c, Ta làm con chim hót / Ta làm một cánh hoa.
Từ “làm” trong bài thơ được sử dụng với ý nghĩa biểu tượng, phản ánh mong muốn thầm kín và mạnh mẽ của tác giả: khao khát đóng góp, dù là âm thầm, cho sự phát triển và hạnh phúc chung. Nó bày tỏ tâm huyết và niềm đam mê sâu sắc của người nghệ sĩ muốn cống hiến không mệt mỏi cho cuộc sống, qua đó thể hiện tinh thần phụng sự và hy sinh.
Xem thêm: “Soạn văn lớp 7 Mùa xuân nho nhỏ – KNTT”.
Câu 2 trang 93 sgk Ngữ văn lớp 7
Việc thay đổi cách xưng hô từ “tôi” sang “ta” trong bài thơ mang ý nghĩa chuyển từ cái riêng sang cái chung, từ cá nhân sang tập thể.
- “Tôi” đại diện cho cá nhân, thể hiện những cảm xúc, suy nghĩ và khát vọng riêng của tác giả về cuộc sống và mùa xuân.
- “Ta” mang tính chất cộng đồng, biểu thị sự hòa mình vào tập thể, dân tộc. Nó cho thấy ước nguyện của tác giả không chỉ riêng mình mà còn là tiếng nói chung của tất cả mọi người, cùng nhau góp phần xây dựng và bảo vệ đất nước.
Sự chuyển đổi này thể hiện tinh thần đoàn kết, gắn bó của cộng đồng, cũng như khát vọng chung của cả dân tộc hướng tới một tương lai tươi sáng và tốt đẹp hơn. Tác giả muốn nhấn mạnh rằng mỗi người đều có vai trò và trách nhiệm, dù nhỏ bé, trong việc xây dựng và bảo vệ đất nước.
Câu 3 trang 93 sgk Ngữ văn lớp 7
Trong bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ,” biện pháp tu từ nổi bật nhất là ẩn dụ. Sau đây là phân tích tác dụng của biện pháp này:
- Hình ảnh “giọt long lanh rơi” ẩn dụ cho những âm thanh trong trẻo của tiếng chim, tạo nên sự hòa hợp giữa âm thanh và hình ảnh.
- Từ “lộc” được dùng để tượng trưng cho vẻ đẹp của mùa xuân và sức sống mãnh liệt của đất nước. Hình ảnh người lính mang trên mình những chiếc lá xanh biếc không chỉ thể hiện sức sống của mùa xuân mà còn tượng trưng cho sức mạnh của dân tộc trong nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc. Trong khi đó, người nông dân với công việc lao động cần cù và mồ hôi đổ ra đã góp phần tạo nên màu xanh mướt của cánh đồng.
Sử dụng biện pháp ẩn dụ đã làm cho bài thơ trở nên hấp dẫn và sinh động hơn, giúp thông điệp của bài thơ dễ dàng đi vào lòng người đọc.
Tác giả:
Mai Khanh
Mai Khanh là một giáo viên có 13 năm kinh nghiệm giảng dạy tại trường THCS Chu Văn An, TP.HCM. Cô đã nhận giải thưởng "Giáo viên sáng tạo" từ UNESCO và có chứng chỉ đào tạo về phương pháp giảng dạy hiện đại từ Đại học Harvard. Với kho tàng kiến thức rộng mở của mình, cô Mai Khanh luôn truyền cảm hứng đến từng học sinh.
