Soạn văn lớp 9 Thực hành tiếng Việt trang 49 – KNTT

Các bài tập thực hành tiếng Việt trang 49 giúp các em học sinh nâng cao khả năng sử dụng ngôn ngữ. Những bài tập này không chỉ củng cố kiến thức ngữ pháp và từ vựng mà còn hỗ trợ các em phát triển kỹ năng viết và giao tiếp. Hãy khám phá và thực hành để cải thiện sự chính xác và tự tin trong việc sử dụng tiếng Việt.

Biện pháp tu từ điệp thanh và biện pháp tu từ điệp vần

Câu 1 trang 49 sgk lớp 9 – KNTT

a)
Lầu mưa xuống, thêm lan mưa xuống,

Cùng nước non mưa rụng hoa xuân.

Mưa roi ngoài nội trên ngàn,

Nghe trong ý khách giọt đàn mưa rơi.

(Bích Khê, Tiếng đàn mưa)

• Điệp thanh: Âm “mưa” và “rơi” được lặp lại nhiều lần.
• Tác dụng: Tạo nên nhịp điệu đều đặn, mô phỏng âm thanh rơi của mưa. Điều này giúp người đọc cảm nhận rõ hơn không khí mưa rơi liên tục, dai dẳng và âm vang của giọt mưa. Sự lặp lại này còn gợi lên cảm giác buồn man mác và sâu lắng.

b)

Ô hay buồn vương cây ngô đồng,

Vàng rơi, vàng rơi thu mênh mông…

(Bích Khê, Tì bà)

• Điệp thanh: Âm “vàng rơi” được lặp lại hai lần.
• Tác dụng: Nhấn mạnh sự rơi rụng của lá vàng, tạo cảm giác về mùa thu mênh mông và buồn bã. Sự lặp lại của âm “vàng rơi” cũng làm tăng thêm nỗi buồn và sự cô đơn của cảnh vật trong mùa thu.

c)

Dốc lên khúc khuỷu, dốc thăm thẳm

Heo hút cồn mây súng ngửi trời

Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống

Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi.

(Quang Dũng, Tây Tiến)

• Điệp thanh: Âm “dốc” và “ngàn thước” được lặp lại.
• Tác dụng: Tạo cảm giác về sự gian nan, hiểm trở của con đường hành quân. Sự lặp lại của âm “dốc” và “ngàn thước” giúp người đọc hình dung rõ hơn về độ cao và độ dốc, cũng như sự thử thách mà người lính phải đối mặt. Điều này góp phần làm nổi bật tinh thần dũng cảm và sự kiên cường của người lính Tây Tiến.

Tham khảo bài viết: “Soạn văn lớp 9 Tiếng đàn mưa – KNTT”.

Câu 2 trang 49 sgk lớp 9 – KNTT

Trong bài thơ “Tiếng đàn mưa,” Bích Khê đã sử dụng biện pháp tu từ điệp thanh theo từng nhóm âm tiết trong cùng một câu thơ. Cụ thể, các câu thơ 1, 2, 5, 9, và 13 có thứ tự thanh điệu là bằng – bằng – trắc; còn câu thơ 10 có thứ tự thanh điệu là trắc – bằng – bằng.

Tác dụng của biện pháp tu từ này trong câu:

• Mang lại cho người đọc cảm giác về sự xuất hiện đều đặn, tuần hoàn, nhịp nhàng của các sự vật trong mưa.
• Giúp tác giả nhấn mạnh vào cảm xúc được truyền tải qua bài thơ, bao gồm cảm giác nhớ nhung, bồi hồi, chán nản.
• Tạo ra tính nhạc dồn dập, hài hòa cho bài thơ.

Câu 3 trang 50 sgk lớp 9 – KNTT

Rơi hoa hết mưa còn rả rích,

Càng mưa rơi càng tịch bóng dương

Bóng dương với khách tha hương

Mưa trong ý khách muôn hàng lệ rơi.

(Bích Khê, Tiếng đàn mưa)

Biện pháp tu từ điệp vần:

• Điệp vần “rơi”: Các từ “rơi” và “rơi” được lặp lại ở cuối các câu thơ.
• Điệp vần “ương”: Các từ “dương” và “hương” được lặp lại ở cuối các câu thơ.

Tác dụng của biện pháp tu từ điệp vần:

• Tạo nhịp điệu đều đặn: Sự lặp lại của vần “rơi” và “ương” tạo nên nhịp điệu đều đặn, làm cho đoạn thơ dễ nhớ và dễ đọc, góp phần tạo nên tính nhạc của bài thơ.
• Gợi cảm xúc buồn bã: Sự lặp lại của vần “rơi” kết hợp với hình ảnh mưa rơi liên tục gợi lên cảm giác buồn bã, u sầu, làm nổi bật nỗi nhớ nhung và sự cô đơn.
• Liên kết các câu thơ: Điệp vần tạo sự liên kết chặt chẽ giữa các câu thơ, giúp đoạn thơ trở nên mạch lạc và gắn kết, làm rõ dòng cảm xúc của tác giả.