Bài Thực hành tiếng Việt trên trang 16 lớp 8 của sách kết nối tri thức cung cấp các bài tập ngữ pháp, từ vựng và kỹ năng viết, giúp học sinh lớp 8 rèn luyện và nâng cao trình độ tiếng Việt. Bài học này được thiết kế để học sinh có thể hiểu sâu hơn về cách sử dụng hiệu quả ngôn ngữ trong giao tiếp và viết lách, qua đó nâng cao khả năng ngôn ngữ và tư duy phản biện.
Thực hành tiếng Việt trang 16
Câu 1 trang 16 sgk Ngữ văn 8 Tập 1
Chỉ ra biệt ngữ xã hội ở những câu sau và cho biết dựa vào đâu em khẳng định như vậy. Hãy giải nghĩa các biệt ngữ đó.
- Năm lên sáu, cung thiếu nhi thành phố có cuộc tuyển “gà” khắp các trường tiểu học, tôi cũng được chọn gửi đến lớp năng khiếu.
- Ôn tập cẩn thận đi em. Em cứ “tủ” như vậy, không trúng đề thì nguy đấy.
Trả lời
1 Biệt ngữ: gà
Trong ngữ cảnh của câu, từ “gà” không ám chỉ loài vật gia cầm. Trái lại, “gà” ở đây được dùng để chỉ người được coi là có tài năng đặc biệt, được nâng đỡ và coi trọng.
2 Biệt ngữ “tủ”
Trong câu này, “tủ” không liên quan đến đồ vật để chứa đồ. Thay vào đó, “tủ” được hiểu là việc lựa chọn và tập trung vào những kiến thức quan trọng, cần thiết để chuẩn bị cho bài kiểm tra hay bài thi.
Câu 2 trang 16 sgk Ngữ văn 8 Tập 1
Cái việc lơ đễnh rất hữu ý đó, cái chuyện bỏ quên hộp thuốc lào vẫn là một ám hiệu của Cai Xanh dùng tới mỗi lúc đi tìm bạn để “đánh một tiếng bạc lớn” nghĩa là cướp một đám to. (Nguyễn Tuân, Một đám bất đắc chí)
Vì sao ở câu trên, người kể chuyện phải giải thích cụm từ “đánh một tiếng bạc lớn”? Theo em, tác giả dùng cụm từ đó với mục đích gì?
Trả lời:
Người kể chuyện cần làm rõ ý nghĩa của cụm từ “đánh một tiếng bạc lớn” để đảm bảo người đọc hiểu đúng bản chất của câu văn. Trong ngữ cảnh này, “đánh một tiếng bạc lớn” không chỉ đơn thuần là phát ra một tiếng động lớn, mà còn ám chỉ hành động cướp bóc một cách táo tợn.
Tác giả sử dụng cụm từ này nhằm mô tả cuộc sống và các hoạt động của nhân vật Cai Xanh. Việc dùng biệt ngữ này giúp khắc họa một cách sinh động và chân thực về cuộc đời của Cai Xanh.
Xem thêm>>> Soạn bài Lá cờ thêu sáu chữ vàng trang 10 lớp 8 – KNTT
Câu 3 trang 16 sgk Ngữ văn 8 Tập 1
Trong phóng sự “Tôi kéo xe” của Tam Lang (viết về những người làm nghề kéo xe chở người thời trước Cách mạng tháng Tám năm 1945), có đoạn hội thoại:
Trả lời:
Trong tác phẩm “Tôi kéo xe” của Tam Lang, cụm từ “làm xe” ám chỉ công việc kéo xe chở người. Tác giả đã sử dụng thuật ngữ đặc trưng này để mô tả cuộc sống của những người làm nghề kéo xe, làm cho hình ảnh trong phóng sự thêm phần chân thực và sống động.
Trong tác phẩm “Cạm bẫy người” của Vũ Trọng Phụng, từ “chim mòng” dùng để chỉ người tham gia đánh bạc, “nhà đi săn” để chỉ chủ sòng bạc, và “hai mươi viên đạn” tượng trưng cho hai mươi đồng bạc. Tác giả sử dụng những thuật ngữ này với mục đích phê phán nạn cờ bạc, qua đó làm nổi bật tình trạng xã hội một cách sinh động và chân thực.
Khi đọc các tác phẩm văn học và gặp phải những thuật ngữ đặc biệt, điều quan trọng đầu tiên là phải hiểu được ý nghĩa của chúng để có thể nắm bắt chính xác nội dung của văn bản.
Câu 4 trang 16 sgk Ngữ văn 8 Tập 1
Chỉ ra biệt ngữ trong các đoạn hội thoại sau và nhận xét về việc sử dụng biệt ngữ của người nói:
1 Cậu ấy là bạn con đấy à?
Đúng rồi, bố. Nó lầy quá bố nhỉ?
2 Nam, dạo này tớ thấy Hoàng buồn buồn, ít nói. Cậu biết vì sao không?
Tớ cũng hem biết vì sao cậu ơi.
Trả lời:
Các biệt ngữ:
- lầy
- hem
Nhận xét: Các biệt ngữ được đề cập phát triển từ các quy ước nội bộ của giới trẻ, thường chỉ phổ biến trong một nhóm nhỏ. Trong ví dụ thứ nhất, biệt ngữ được dùng trong giao tiếp với người lớn, như bố, vì thế không thích hợp. Ngược lại, trong ví dụ thứ hai, khi nói chuyện với bạn bè, việc sử dụng biệt ngữ là phù hợp.
Bài Thực hành tiếng Việt trang 16 lớp 8 là một phần quan trọng trong chương trình Kết nối tri thức, qua các lời giải mà kienthucthcs.com sẽ giúp học sinh có thể tham khảo và đối chiếu kết quả một cách chính xác. Các bài tập được thiết kế khoa học và sáng tạo, học sinh không chỉ học được cách áp dụng ngữ pháp và từ vựng một cách chính xác