Soạn văn 6 Cô Tô trang 120 – Kết nối tri thức

Trong bài “Soạn văn 6 Cô Tô trang 120″ từ sách giáo khoa “Kết nối tri thức”, học sinh sẽ được khám phá tác phẩm văn học nổi tiếng “Cô Tô” của nhà văn Nguyễn Tuân. Bài soạn không chỉ giúp các em hiểu sâu hơn về nội dung, ý nghĩa của tác phẩm mà còn học được cách phân tích và cảm nhận về phong cách viết độc đáo của tác giả. Qua đó, học sinh sẽ được trang bị các kỹ năng cần thiết để liên hệ và mở rộng kiến thức liên môn, từ đó phát triển tư duy phản biện và khả năng sáng tạo.

Soạn văn 6 Cô Tô trang 120

Câu 1 trang 123 ngữ văn 6 kết nối tri thức

Qua bài kí Có Tổ, nhà văn đã đưa người đọc đến những nơi nào và gặp gỡ những ai?

Hướng dẫn trả lời: 

• Địa điểm: đảo Cô Tô, đồn Cô Tô, đảo Thanh Luân, cái giếng nước ngọt ở đảo Thanh Luân,…
• Gặp gỡ: anh em bộ binh và hải quân, người dân đến gánh nước ngọt, anh hùng Châu Hòa Mãn cùng 4 bạn xã viên, chị Châu Hòa Mãn,…

Câu 2 trang 123 ngữ văn 6 kết nối tri thức

Tìm những từ ngữ miêu tả sự sợ hãi của trận bão. Những từ ngữ nào cho thấy rõ nhất việc tác giả chủ tâm miêu tả trận bão giống như một trận chiến?

Hướng dẫn trả lời: 

Những từ ngữ miêu tả sự dữ dội của trận bão:

• cát bắn vào má vào gáy,
• gió bắn rát từng chập,
• gió liên thanh quạt lia lịa …, đẩy cả người…,
• sóng cát đánh ra khơi, bể đánh bọt sóng vào, trời đất trắng mù mù toàn bãi
• sóng thúc lẫn nhau mà vào bờ âm âm rền rền,
• cửa kính bị gió vây và dồn, bung hết,
• kính bị gió cấp 11 ép vỡ tung,
• tiếng gió càng ghê rợn mỗi khi nó thốc vào, vuốt qua những gờ kính nhọn,
• rít lên, rú lên, …

Trận bão được mô tả như một cuộc chiến khốc liệt, phản ánh cái nhìn sâu sắc và độc đáo của tác giả về sự dữ dội của thiên nhiên. Các từ ngữ mang nghĩa chiến đấu được lựa chọn kỹ lưỡng để mô tả sự hung tợn và sức hủy hoại của bão. Thêm vào đó, việc sử dụng từ Hán Việt trong miêu tả còn góp phần tạo nên một không khí bí ẩn, gia tăng cảm giác uy nghi và sự kỳ vĩ của cơn bão.

Câu 3 trang 123 ngữ văn 6 kết nối tri thức

Biển sau bão hiện lên như thế nào (qua hình ảnh bầu trời, cây, nước biển, mặt trời,…)?

Hướng dẫn trả lời: 

Biển sau bão hiện lên:

• Sau trận bão, chân trời, ngấn bể, sạch như tấm kính lau hết mây, hết bụi.
• Mặt trời nhú lên dần dần, rồi lên cho kì hết. Tròn trĩnh phúc hậu như lòng đỏ một quả trứng thiên nhiên đầy đặn. Quả trứng hồng hào thăm thẳm, và đường bệ đặt lên một mâm bạc đường kính mâm rộng bằng cả cái chân trời màu ngọc trai nước biển hửng hồng. Y như một mâm lễ phẩm tiến ra từ trong bình minh…
• Vài chiếc nhạn mùa thu chao đi chao lại trên mâm bể sáng dần lên cái chất bạc nén.
• Một con hải âu bay ngang là là nhịp cánh.

Các bức hình đầy màu sắc của Cô Tô đã tái hiện không gian yên bình và nét đẹp trong trẻo của đảo.

Câu 4 trang 124 ngữ văn 6 kết nối tri thức

Theo em, để nhận ra vẻ đẹp của Cô Tô, nhà văn đã quan sát cảnh thiên nhiên và hoạt động của con người trên đảo ở những thời điểm nào và từ những vị trí nào?

Hướng dẫn trả lời: 

– Vị trí quan sát:

• Cảnh và người Cô Tô được nhìn từ trên cao (nóc đồn khố xanh), từ đầu mũi đảo (bờ đá đầu sư).
• Được quan sát từ các vị trí khác nhau, Cô Tô khi thì hiện lên toàn cảnh, bốn phương tám hướng, toát lên vẻ đẹp bao la, kì vĩ; khi thì cận cảnh từng hoạt động cụ thể của con người (quanh giếng nước ngọt), toát lên vẻ đẹp đời thường sôi động mà bình dị.

– Dòng thời gian vận động thể hiện trình tự các thời điểm quan sát của người viết:

• bão lúc chiều, lúc đêm;
• trước bão, trong bão, sau bão;
• ngày thứ tư, ngày thứ năm, ngày thứ sáu;
• lúc mặt trời chưa mọc, mặt trời mọc, mặt trời cao bằng con sào, ….

→ Thời điểm quan sát cho thấy cách kể theo trình tự thời gian của kí.

Câu 5 trang 124 ngữ văn 6 kết nối tri thức

Chỉ ra một câu văn thể hiện sự yêu mến đặc biệt của tác giả đối với Cô Tô trong đoạn văn từ “Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô… đến theo mùa sóng ở đây.

Hướng dẫn trả lời: 

Câu văn thể hiện sự yêu mến đặc biệt của tác giả đối với Cô Tô trong đoạn văn từ “Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô … theo mùa sóng ở đây” là:

“Nhìn rõ cả Tô Bắc, Tô Trung, Tô Nam, mà càng thấy yêu mến hòn đảo như bất cứ người chài nào đã từng đẻ ra và lớn lên theo mùa sóng ở đây”.

→ trực tiếp thể hiện lòng yêu mến, sự gắn bó của mình với đảo.

Câu 6 trang 124 ngữ văn 6 kết nối tri thức

Khung cảnh Cô Tô sẽ như thế nào nếu không có chi tiết miêu tả giếng nước ngọt và hoạt động của con người quanh giếng?

Hướng dẫn trả lời: 

+ Giếng nước ngọt là dấu hiệu của sự sống con người trên đảo. Nó vừa là nguồn sống cho dân đảo, vừa ghi dấu sự sống của họ.

+ Những chiếc lá cam, lá quýt vương lại trong lòng giếng sau bão là minh chứng cho việc họ đã bám đảo lâu năm, đã canh tác những loại cây trồng của đất liền ở đây.

+ Hoạt động hối hả lấy nước sinh hoạt, trữ nước cho tàu bè ra khơi phản chiếu cuộc sống thường ngày và công việc lao động trên biển của dân đảo.

→ Khung cảnh Cô Tô sẽ mất đi sức sống và ấm áp nếu thiếu những mô tả về giếng nước ngọt cùng với các hoạt động sinh hoạt bao quanh nó.

Câu 7 trang 124 ngữ văn 6 kết nối tri thức

Kết thúc bài kí Cô Tô là suy nghĩ của tác giả về hình ảnh chị Châu Hoà Mân: “Trong chị Châu Hoà Mân dịu con, thấy nỗ đi dụng yên tâm như cái hình ảnh biển cả là mẹ hiện mờm cá cho lũ con lạnh”. Cách kết thúc này cho thấy tinh cảm của tác giả với biển và những con người bình dị trên đảo như thế nào?

Hướng dẫn trả lời: 

Hình ảnh chị Châu Hòa Mãn ở kết thúc bài kí: “Trông chị Châu Hòa Mãn địu con, thấy nó dịu dàng yên tâm như cái hình ảnh biển cả là mẹ hiền mớm cá cho lũ con lành”.

Đây là một hình ảnh so sánh nhiều tầng bậc với các cặp so sánh:

• biển cả – người mẹ hiền;
• biển cho tôm cá – mẹ mớm thức ăn cho con;
• người dân trên đảo – lũ con lành của biển.

→ Cách kết thúc bài viết này phản ánh tình yêu sâu sắc của tác giả đối với biển đảo và sự ngưỡng mộ dành cho những người lao động tại đây. Nó để lại trong lòng người đọc một ấn tượng sâu đậm về vẻ đẹp, tiềm năng của biển Cô Tô cũng như sự kiên cường và không ngừng nỗ lực của những con người đang hàng ngày đóng góp cho sự thịnh vượng của quê hương.

Viết kết nối với đọc

Trong “Cô Tô”, mặt trời lúc bình minh được ví như lòng đỏ quả trứng thiên nhiên đầy đặn. Viết đoạn văn (khoảng 5-7 câu) chỉ ra ý nghĩa của các hình ảnh so sánh đó (có thể liên hệ với cách miêu tả mặt trời lúc bình minh của các tác phẩm khác mà em biết)

Hướng dẫn trả lời: