Soạn văn lớp 9 Đọc mở rộng trang 87  – KNTT

Bài đọc mở rộng trang 87 của sách giáo khoa Ngữ Văn lớp 9 mở ra một không gian học tập phong phú, cho phép học sinh tiếp cận với nhiều tác phẩm văn học đa dạng. Qua bài học này, các em sẽ được khuyến khích phát triển tư duy phân tích và khả năng đánh giá văn bản sâu sắc hơn, từ đó mở rộng kiến thức và cảm thụ văn học. Hãy cùng khám phá và tìm hiểu sâu hơn về những giá trị văn hóa và nhân văn qua các bài đọc mở rộng này.

Đọc mở rộng 

Câu 1 trang 87 sgk Ngữ văn lớp 9

Truyện truyền kì: “Chuyện người con gái Nam Xương” – Nguyễn Dữ

• Tác giả: Nguyễn Dữ, một nhà văn thời Lê trung hưng, nổi tiếng với tập truyện “Truyền kỳ mạn lục.”
• Tác phẩm: “Chuyện người con gái Nam Xương” là một truyện ngắn trong tập “Truyền kỳ mạn lục.”
• Thể loại: Truyện truyền kì – kết hợp giữa thực và hư, có yếu tố kì ảo, thần kì.
• Nội dung: Câu chuyện xoay quanh cuộc đời bi kịch của Vũ Nương, một người phụ nữ xinh đẹp và đức hạnh. Vì chồng là Trương Sinh đa nghi và không tin tưởng, Vũ Nương bị nghi oan là không chung thủy. Dù cố gắng giải thích, cô vẫn không thể minh oan cho mình và cuối cùng nhảy xuống sông tự vẫn. Sau khi chết, Vũ Nương được cứu giúp bởi Linh Phi, trở thành hồn ma sống dưới thủy cung. Câu chuyện kết thúc với việc chồng cô nhận ra sự thật và đau khổ suốt đời.
• Nghệ thuật: Sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, ngôn từ cổ kính, câu văn đối ngẫu, kết hợp giữa hiện thực và yếu tố kỳ ảo. Tác phẩm không chỉ phê phán xã hội phong kiến bất công mà còn đề cao phẩm chất tốt đẹp của người phụ nữ.

Thơ song thất lục bát: “Cung oán ngâm khúc” – Nguyễn Gia Thiều

• Tác giả: Nguyễn Gia Thiều, một nhà thơ thời Lê trung hưng, nổi tiếng với tập “Cung oán ngâm khúc.”
• Tác phẩm: “Cung oán ngâm khúc” là một bài thơ dài viết theo thể song thất lục bát.
• Thể loại: Thơ song thất lục bát – một thể thơ truyền thống của Việt Nam, với cấu trúc gồm hai câu bảy chữ và hai câu sáu tám.
• Nội dung: Bài thơ thể hiện tâm trạng đau buồn và tuyệt vọng của một người cung nữ bị vua bỏ rơi, sống cô đơn và lạc lõng trong cung điện xa hoa. Cung nữ này ngậm ngùi nhớ lại những ngày tháng tuổi trẻ, khi còn được vua sủng ái, và giờ đây phải đối mặt với sự cô quạnh, không còn hy vọng gì vào tình yêu và cuộc sống.
• Nghệ thuật: Sử dụng ngôn từ tinh tế, giàu cảm xúc, hình ảnh thơ sinh động. Thể thơ song thất lục bát tạo nên nhịp điệu chậm rãi, da diết, rất phù hợp với nội dung trữ tình. Tác phẩm mang đậm chất nhân văn, đồng cảm với thân phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến.

Truyện thơ Nôm: “Lục Vân Tiên” – Nguyễn Đình Chiểu

• Tác giả: Nguyễn Đình Chiểu, một nhà thơ, nhà văn nổi tiếng của Việt Nam, sống trong thời kỳ cuối nhà Nguyễn.
• Tác phẩm: “Lục Vân Tiên” là một truyện thơ Nôm dài, viết bằng chữ Nôm.
• Thể loại: Truyện thơ Nôm – thể loại truyện được viết bằng thơ lục bát, mang nội dung kể chuyện.
• Nội dung: Tác phẩm kể về cuộc đời của Lục Vân Tiên, một chàng trai trẻ có tài văn võ, trung nghĩa, trọng chữ tín. Anh cứu Kiều Nguyệt Nga khỏi tay bọn cướp và từ đó nảy sinh tình cảm. Sau nhiều biến cố, Lục Vân Tiên bị mù nhưng vẫn giữ vững khí tiết, không sa ngã trước cám dỗ quyền lực. Cuối cùng, với sự giúp đỡ của thần linh, anh lấy lại được ánh sáng và đoàn tụ với Kiều Nguyệt Nga.
• Nghệ thuật: Sử dụng thể thơ lục bát mượt mà, ngôn ngữ giản dị, dễ hiểu, gần gũi với đời sống nhân dân. Cốt truyện hấp dẫn, nhân vật chính có phẩm chất cao quý, thể hiện tinh thần nhân nghĩa, trung hiếu của người Việt. Tác phẩm phản ánh tư tưởng đạo đức, nhân sinh quan của tác giả và đồng thời là một bài học giáo dục đạo đức cho người đọc.

Xem bài soạn sau: “Soạn văn lớp 9 TH đọc: Kiều ở lầu Ngưng Bích – KNTT”

Câu 2 trang 87 sgk Ngữ văn lớp 9

Chủ đề, không gian, thời gian, chi tiết, cốt truyện, nhân vật chính, lời người kể chuyện của một truyện truyền kì đã đọc:

• Chủ đề: Phản ánh những mâu thuẫn, bất công trong xã hội phong kiến, đặc biệt là thân phận người phụ nữ.
• Không gian: Thường là không gian làng quê, cung điện, hay những nơi xa xôi huyền bí.
• Thời gian: Xoay quanh thời gian thực tế trong câu chuyện, có khi kéo dài hàng năm, cũng có khi chỉ trong một ngày.
• Chi tiết: Đầy tính tượng trưng, ẩn dụ, nhiều khi mang yếu tố kỳ ảo để phản ánh hiện thực xã hội.
• Cốt truyện: Thường có sự kết hợp giữa thực và ảo, tạo nên sức hấp dẫn và lôi cuốn người đọc.
• Nhân vật chính: Thường là những người có số phận bi kịch, gặp nhiều bất hạnh trong cuộc sống.
• Lời người kể chuyện: Giữ vai trò dẫn dắt, bình luận và thể hiện quan điểm của tác giả.

Chủ đề, một số yếu tố thi luật của thơ song thất lục bát như: vần, nhịp, số chữ, số dòng trong một khổ thơ thể hiện qua bài thơ đã đọc:

• Chủ đề: Thường mang tính trữ tình, cảm xúc, biểu hiện tâm trạng của tác giả.
• Vần: Thơ song thất lục bát có cách gieo vần đặc trưng, với vần chân và vần lưng tạo nên sự hài hòa.
• Nhịp: Nhịp thơ thường uyển chuyển, nhẹ nhàng, tạo cảm giác dịu dàng, lãng mạn.
• Số chữ: Mỗi câu thơ có số chữ nhất định: câu song thất có 7 chữ, câu lục có 6 chữ, câu bát có 8 chữ.
• Số dòng: Một khổ thơ gồm 4 dòng, kết cấu song thất lục bát làm cho bài thơ có cấu trúc độc đáo và dễ nhớ.

Một số yếu tố của truyện thơ Nôm thể hiện trong tác phẩm đã đọc như: cốt truyện, nhân vật, lời thoại:

• Cốt truyện: Thường là những câu chuyện tình cảm, đạo đức, phản ánh cuộc sống và tâm tư của nhân vật chính.
• Nhân vật: Được xây dựng rõ nét, với các tính cách, phẩm chất riêng biệt. Thường có nhân vật chính diện và phản diện, phản ánh những mâu thuẫn xã hội.
• Lời thoại: Sử dụng ngôn ngữ thơ ca, giàu cảm xúc, thể hiện suy nghĩ, cảm xúc của nhân vật. Các đoạn thoại thường mang tính triết lý, thể hiện tư tưởng đạo đức của tác giả.