Trong chương trình Ngữ Văn 6, việc kể lại một truyện cổ tích qua lời kể của một nhân vật trong truyện không chỉ giúp học sinh hiểu sâu sắc hơn về cốt truyện mà còn phát triển khả năng sáng tạo và tư duy ngôn ngữ. Bài hướng dẫn “Soạn văn 6: Kể lại một truyện cổ tích bằng lời một nhân vật tập 2 – KNTT” sẽ giúp các em học sinh tự tin tái hiện truyện cổ tích một cách chân thực và sinh động, đồng thời rèn luyện kỹ năng viết văn kể chuyện hiệu quả.
Kể lại một truyện cổ tích bằng lời một nhân vật tập 2 kết nối tri thức
Sau một thời gian làm việc chăm chỉ, em đã có bài viết kể lại một truyện cổ tích bằng lời một nhân vật. Nhiệm vụ của em bây giờ là tiếp tục “đóng vai” nhân vật để kể lại câu chuyện bằng giọng nói, cử chỉ, điệu bộ,… phù hợp. Nhưng làm thế nào để câu chuyện hay hơn, hấp dẫn hơn và nhận được những phản hồi tích cực từ phía người nghe? Và nếu có những góp ý cho phần trình bày của em, em sẽ đón nhận và hồi đáp ra sao? Khi nghe bạn trình bày, em cần lắng nghe và phản hồi như thế nào cho phù hợp, hiệu quả?
Trước khi nói
Chuẩn bị nội dung nói
Em cần đọc lại nhiều lần bài viết đã có của mình; tóm tắt thành đề cương, đánh dấu những chi tiết, sự kiện quan trọng không thể bỏ qua.
Ví dụ:
– Giới thiệu thân phận.
– Kể lại câu chuyện phân chia tài sản.
– Kể lại chuyện chim đại bàng đến ăn khế trả vàng.
– Kể lại câu chuyện của người anh.
– Đưa ra ý nghĩa câu chuyện.
Tập luyện
– Tập luyện trước nhóm bạn hoặc người thân và nhờ họ nhận xét, góp ý để hoàn thiện bài nói.
– Một số lưu ý:
+ Xác định giọng kể khi đóng vai nhân vật (thân mật, hồi tưởng, nghiêm nghị, sôi nổi,…);
+ Lựa chọn thêm các phương tiện hỗ trợ nếu cần thiết (bản nhạc, tranh ảnh, bản trình chiếu, đạo cụ,…);
+ Nắm chắc cốt truyện, sự kiện, chi tiết hay đối thoại;
+ Nhập vai (lên giọng, xuống giọng khi kể, phối hợp sử dụng cử chỉ, điệu bộ).
Trình bày bài nói
Khi trình bày bài nói, ngoài một số kĩ năng đã được học ở các bài trước, em nên chú ý một số điều sau:
– Tùy theo nhân vật mà em đóng vai, nội dung câu chuyện được kể mà có cách trình bày (giọng kể, cử chỉ,…) phù hợp.
– Cố gắng đóng vai nhân vật mà em lựa chọn, sử dụng hiệu quả ngôn ngữ cơ thể (động tác, điệu bộ, khẩu hình, nét mặt,…) để câu chuyện được kể sinh động, hấp dẫn. Tăng cường tương tác để lôi cuốn người nghe.
– Giọng kể cần thay đổi linh hoạt cho phù hợp với lời người kể chuyện và lời nói của mỗi nhân vật; nội dung kể cần tập trung vào những sự việc, chi tiết độc đáo, thú vị, tránh cách kể chuyện đều đều, gây cảm giác buồn tẻ.
Bài nói mẫu tham khảo:
Kính chào thầy cô và các bạn. Tên khai sinh của tôi là… Nhưng để phù hợp với chủ đề bài nói hôm nay, tôi xin phép được nhập vai nhân vật người em trong câu chuyện Cây khế.
Tôi sinh ra trong một gia đình nông dân. Cha mẹ tôi vốn cần cù, chăm chỉ, nên dù không giàu có, gia đình tôi vẫn đủ ăn đủ mặc. Trước khi qua đời, cha mẹ tôi dặn dò anh trai tôi hãy chia đều tài sản cho hai anh em. Nhưng khi cha mẹ mất, anh trai tôi lại giữ hết gia sản, chỉ để lại cho tôi một túp lều nhỏ và cây khế còi cọc ở góc vườn.
Tôi đón nhận phần tài sản ấy mà không phàn nàn, hằng ngày mò cua bắt ốc, làm thuê cuốc mướn để sống qua ngày. Cây khế trở thành người bạn thân thiết nhất của tôi, và tôi chăm sóc nó tận tình. Nhờ vậy, cây khế nhanh chóng lớn lên, đến mùa ra những chùm quả chín vàng óng. Niềm vui của tôi thật khó tả, và tôi đã sẵn sàng để mang khế ra chợ bán lấy gạo. Thế nhưng, sáng hôm đó, tôi phát hiện một con chim lớn, lông sặc sỡ đang ăn những quả khế chín. Tôi buồn bã đứng dưới gốc cây và thốt lên: “Chim ơi, ngươi ăn khế của ta, gia đình ta sẽ không còn gì để sống.” Lạ kỳ thay, chim liền đáp: “Ăn một quả trả một cục vàng, may túi ba gang mang đi mà đựng.” Dù khó tin, tôi vẫn bảo vợ may cho mình túi ba gang.
Sáng hôm sau, chim đưa tôi ra một hòn đảo vàng giữa biển. Tôi sững sờ trước cảnh sắc lấp lánh của vàng bạc châu báu chất thành đống, và nhờ lời nhắc của chim, tôi chỉ lấy đủ một túi ba gang rồi cùng chim trở về. Từ đó, gia đình tôi không còn lo thiếu thốn, tôi dựng một căn nhà mới nhưng vẫn giữ lại túp lều và cây khế ngày nào. Với số của cải đó, tôi còn giúp đỡ những người nghèo khó trong làng. Lạ thay, từ khi đó, chim không còn đến ăn khế nữa, nhưng mỗi mùa tôi vẫn ngóng đợi để tỏ lòng biết ơn với chim thần.
Câu chuyện về tôi và cây khế đã đến tai anh trai tôi. Một ngày nọ, anh đến thăm và xin đổi toàn bộ gia sản lấy túp lều và cây khế. Dù buồn nhưng tôi cũng đồng ý. Gia đình anh chuyển đến túp lều cũ của tôi, và anh ngày ngày ngồi dưới gốc khế chờ chim thần. Đến mùa khế chín, chim lại đến. Thấy chim, anh khóc lóc đòi trả vàng, chim cũng đồng ý và dặn anh may túi ba gang. Nhưng anh tôi thức suốt đêm để may túi mười gang.
Sáng hôm sau, khi đến đảo, anh tôi choáng ngợp trước kho báu, nhét đầy vàng vào túi mười gang, rồi cả túi quần, túi áo, và còn ngậm vàng trong miệng. Trên đường về, chim kêu nặng, nhưng anh không chịu bỏ bớt mà còn thúc chim bay nhanh hơn. Đôi cánh chim đuối dần, cuối cùng, chim không thể chịu nổi, chao đảo rồi hất anh tôi xuống biển.
Tôi trở về túp lều và sống cùng cây khế. Nhưng từ đó, chim thần không còn quay trở lại. Anh trai tôi không thể trở về, chỉ vì lòng tham không đáy. Trong lòng tôi bỗng trào lên một nỗi buồn man mác.
Trên đây là phần trình bày của tôi. Rất mong nhận được những ý kiến đóng góp của thầy cô và các bạn. Xin cảm ơn mọi người.
Sau khi nói
Trao đổi về bài nói theo một số gợi ý sau:
Người nghe | Người viết |
– Trao đổi lại với người nói về nội dung và cách trình bày câu chuyện.
– Nhận xét về bài kể (về nội dung hay cách thức kể chuyện) và đề xuất cách giải quyết theo hướng: Nếu là người nói, em sẽ kể những gì và kể như thế nào? |
– Giải thích thêm về ý tưởng, cách tổ chức cốt truyện, cách đóng vai hoặc cách kể lại câu chuyện của mình; tiếp thu ý kiến góp ý về bài kể; nêu những ý tưởng, cách thức mới sau khi được nghe góp ý.
– Trao đổi lại với các ý kiến nhận xét của người nghe. |
Xem thêm>>> Soạn văn 6: Viết bài văn đóng vai nhân vật kể lại… KNTT