Soạn văn 8 Hịch tướng sĩ trang 59 – Kết nối tri thức

Tìm hiểu  “Hịch tướng sĩ ngữ văn 8″ qua trang 59, bạn sẽ thấy những bài học sâu sắc về lòng yêu nước và tinh thần chiến đấu bất khuất. Bài hịch của Trần Quốc Tuấn không chỉ là một tác phẩm văn học mà còn là lời kêu gọi mạnh mẽ, khích lệ tướng sĩ đứng lên bảo vệ đất nước. Qua việc phân tích và soạn văn, học sinh sẽ hiểu rõ hơn về giá trị lịch sử và ý nghĩa to lớn của bài hịch này.

Trước khi đọc 

Câu 1 trang 59 ngữ văn 8 kết nối tri thức

Hãy kể tên một số vị tướng nổi tiếng trong lịch sử nước ta.

Hướng dẫn trả lời:

Phùng Hưng, Ngô Quyền, Lý Thường Kiệt, Quang Trung, Lê Trọng Tấn,Đinh Bộ Lĩnh,Cao Lỗ…

Câu 2 trang 59 ngữ văn 8 kết nối tri thức

Theo em, vì sao quân Mông – Nguyên ba lần đem quân xâm lược nước ta đều phải chịu thất bại?

Hướng dẫn trả lời:

Nhờ tinh thần hi sinh và quyết chiến quyết thắng của toàn dân, đặc biệt là sự lãnh đạo và chiến đấu kiên cường của quân đội nhà Trần, dựa vào những chiến lược và chiến thuật đúng đắn, sáng tạo của vương triều Trần, đặc biệt là vua Trần Nhân Tông cùng các danh tướng như Trần Quốc Tuấn, Trần Quang Khải, Trần Khánh Dư…

Sau khi đọc

Câu 1 trang 63 ngữ văn 8 kết nối tri thức

 Bài hịch được Trần Quốc Tuấn viết ra nhằm mục đích gì?

Hướng dẫn trả lời:

• Kêu gọi tinh thần yêu nước và lòng trung thành: Trần Quốc Tuấn muốn kích thích lòng yêu nước và sự trung thành của các tướng sĩ đối với quốc gia và vương triều Trần.
• Động viên và khích lệ binh sĩ: Ông muốn động viên, khích lệ các binh sĩ, khơi dậy lòng quyết tâm chiến đấu, sẵn sàng hi sinh vì đất nước trước nguy cơ xâm lược của quân Nguyên Mông.
• Nâng cao ý chí chiến đấu: Bài hịch nhằm nâng cao ý chí chiến đấu của quân đội, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ đất nước và danh dự của mỗi người lính.
• Phê phán sự lười biếng và tham lam: Trần Quốc Tuấn cũng phê phán sự lười biếng, tham lam và thiếu ý thức trách nhiệm của một số binh sĩ, đồng thời khuyến khích họ tu dưỡng phẩm chất, rèn luyện kĩ năng chiến đấu.
• Gắn kết đoàn kết nội bộ: Ông muốn tạo sự đoàn kết, thống nhất trong hàng ngũ quân đội, xây dựng một lực lượng mạnh mẽ, đồng lòng để đối phó với kẻ thù xâm lược.

Câu 2 trang 63 ngữ văn 8 kết nối tri thức

Xác định bố cục của bài hịch và nêu rõ vai trò của từng phần trong việc thực hiện mục đích của bài hịch.

Hướng dẫn trả lời:

Bài hịch được chia thành 4 đoạn:

• Đoạn 1 (từ đầu đến “còn lưu tiếng tốt”): Nêu lên những gương trung thần nghĩa sĩ trong sử sách để khơi dậy ý chí lập công danh, xả thân vì nước.
• Đoạn 2 (từ “Huống chi” đến “cũng vui lòng”): Tố cáo sự hống hách và tội ác của kẻ thù, đồng thời bày tỏ lòng căm thù giặc.
• Đoạn 3 (từ “Các ngươi” đến “không muốn vui vẻ phỏng có được không?”): Phân tích phải trái, làm rõ đúng sai trong lối sống và hành động của các tướng sĩ.
• Đoạn 4 (đoạn còn lại): Đề ra nhiệm vụ cụ thể, cấp bách, khích lệ tinh thần chiến đấu của tướng sĩ.

Câu 3 trang 63 ngữ văn 8 kết nối tri thức

Hãy chỉ ra những điểm chung của các cặp nhân vật lịch sử được nêu ở phần đầu bài hịch. Tác giả đã nêu hành động của tám cặp nhân vật lịch sử này để minh chứng điều gì?

Hướng dẫn trả lời:

Các cặp nhân vật lịch sử được nhắc đến ở phần đầu bài hịch đều có điểm chung: tinh thần yêu nước mãnh liệt, sẵn sàng hi sinh vì tổ quốc, không bao giờ đầu hàng và quyết tâm giành thắng lợi.

Tác giả đã liệt kê hành động của tám cặp nhân vật lịch sử này để minh chứng cho lòng trung nghĩa của họ, nhắc nhở binh sĩ về chân lý rằng những người trung nghĩa sẽ được sử sách lưu danh, từ đó khơi dậy ý thức trách nhiệm của những người con trai trong xã hội.

Câu 4 trang 63 ngữ văn 8 kết nối tri thức

Để khơi gợi những cảm xúc mạnh mẽ trong lòng các tì tướng và thuyết phục họ, Trần Quốc Tuấn đã nhắc đến nhiều hiện tượng trong thực tế. Đó là những hiện tượng nào?

Hướng dẫn trả lời:

Để khơi dậy những cảm xúc mạnh mẽ trong lòng các tì tướng và thuyết phục họ, Trần Quốc Tuấn đã nhắc đến nhiều sự việc trong thực tế:

• Chúng ta sinh ra vào thời loạn lạc, lớn lên trong hoàn cảnh gian nan. Chứng kiến sứ giả của kẻ thù đi lại nghênh ngang ngoài đường, dùng lời lẽ lăng mạ triều đình, coi thường các vị quan lớn.
• Nhớ đến nguy cơ như “đặt mồi lửa dưới đống củi”.
• Lấy bài học “kiềng canh nóng mà thổi rau nguội” để cảnh giác và sợ hãi.
• Chỉ có rèn luyện binh lính và đánh giặc mới mang lại chiến thắng, đem lại cuộc sống no ấm và danh tiếng muôn đời.

Câu 5 trang 63 ngữ văn 8 kết nối tri thức

Tác giả đã dùng những bằng chứng và lí lẽ nào để chứng minh các tì tướng đã suy nghĩ, hành động không đúng?

Hướng dẫn trả lời:

Bằng chứng:

• Nếu giặc Mông Cổ tràn vào, thì cựa gà trống không thể xuyên thủng áo giáp… tiếng hát không thể làm cho giặc điếc tai.
• Lấy việc chọi gà làm niềm vui… hoặc đam mê tiếng hát.
• Không chỉ thái ấp của chúng ta không còn… lúc đó, dù các ngươi muốn vui vẻ liệu có thể được không?

Lí lẽ:

• Nhắc lại ân tình giữa Trần Quốc Tuấn và binh sĩ.
• Phê phán hành động hưởng thụ, thái độ bàng quan trước vận mệnh quốc gia.

Câu 6 trang 63 ngữ văn 8 kết nối tri thức

Tác giả chọn cách diễn đạt như thế nào để lời hịch có sức tác động lớn đến nhận thức và tình cảm của các tì tướng? Hãy phân tích một ví dụ mà em cho là tiêu biểu cho cách diễn đạt đó.

Hướng dẫn trả lời:

Để bài hịch có thể tác động mạnh mẽ đến nhận thức và tình cảm của các tì tướng, tác giả đã khéo léo sử dụng các yếu tố biểu cảm.

Yếu tố biểu cảm trong “Hịch tướng sĩ”:

• Giọng văn: Đôi khi là lời của vị chủ soái với tướng sĩ dưới quyền, lúc khác lại như tiếng lòng của người cùng cảnh ngộ.

=> Khơi dậy lòng căm thù và ý thức trách nhiệm của bậc nam nhi với đất nước. Giúp người đọc biết trân trọng công lao của thế hệ đi trước và sống có trách nhiệm hơn với tổ quốc.

• Khẳng định thái độ đúng đắn: Cần phải luôn cảnh giác, tích cực rèn luyện để sẵn sàng đối phó với giặc ngoại xâm.

Câu 7 trang 63 ngữ văn 8 kết nối tri thức

Với tư cách là chủ tướng, Trần Quốc Tuấn đã dùng những lí lẽ nào để kêu gọi các tì tướng phải rèn tập võ nghệ, học tập cuốn Binh thư yếu lược, chuẩn bị cho việc đánh giặc cứu nước?

Hướng dẫn trả lời:

Với vai trò là chủ tướng, Trần Quốc Tuấn đã dùng những lý lẽ để kêu gọi các tì tướng phải rèn luyện võ nghệ, học tập cuốn Binh thư yếu lược, chuẩn bị cho việc đánh giặc bảo vệ đất nước:

• Nêu rõ ranh giới giữa con đường chính nghĩa và con đường tà đạo.
• Khẳng định rằng chỉ có luyện binh và đánh giặc mới đem lại chiến thắng, cuộc sống no ấm, và tiếng thơm muôn đời.
• Nếu các ngươi chăm chỉ học tập cuốn sách này và theo lời dạy bảo của ta, thì đó mới là đạo làm tướng đúng đắn; ngược lại, nếu khinh thường sách này và trái lời dạy bảo của ta, thì các ngươi chính là kẻ phản nghịch.

Xem thêm>>> Soạn văn 8 Thực hành đọc Qua Đèo Ngang trang 56 – KNTT

Câu 8 trang 63 ngữ văn 8 kết nối tri thức

Từ bài hịch, em rút ra được bài học gì cho bản thân khi viết một bài văn nghị luận?

Hướng dẫn trả lời:

Từ bài hịch, tôi rút ra được bài học cho việc viết một bài văn nghị luận là:

• Bố cục cần phải được trình bày và phân chia một cách rõ ràng theo từng đoạn.
• Các luận điểm cần phải mạch lạc, thuyết phục, và được hỗ trợ bằng các lý lẽ và bằng chứng cụ thể.

Viết kết nối với đọc

Viết đoạn văn (khoảng 7 – 9 câu) về một truyền thống đáng tự hào của dân tộc Việt Nam.

Hướng dẫn trả lời:

Một trong những truyền thống đáng tự hào của dân tộc Việt Nam là truyền thống đoàn kết. Từ hàng ngàn năm trước, tinh thần đoàn kết đã trở thành sức mạnh giúp người Việt vượt qua nhiều khó khăn, thử thách và chiến thắng kẻ thù xâm lược. Trong các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm, từ thời Hai Bà Trưng, Bà Triệu, đến thời Lý, Trần, và gần đây là kháng chiến chống Pháp và Mỹ, sự đoàn kết của toàn dân luôn là yếu tố quyết định đến thắng lợi. Không chỉ trong chiến tranh, truyền thống đoàn kết còn thể hiện rõ trong đời sống hàng ngày, khi người dân giúp đỡ nhau trong công việc, học tập và sinh hoạt. Chính nhờ tinh thần đoàn kết này mà dân tộc Việt Nam đã giữ vững được độc lập, tự do và xây dựng đất nước ngày càng phát triển. Đây là một truyền thống quý báu mà mỗi người dân Việt Nam cần gìn giữ và phát huy.