Việc đọc văn không chỉ là tiếp nhận thông tin, mà còn giống như một cuộc chơi thú vị để tìm kiếm ý nghĩa ẩn sâu bên trong tác phẩm. Bài soạn văn 8: Đọc văn Cuộc chơi tìm ý nghĩa, trang 73 tập 2 – KNTT, sẽ giúp bạn hiểu rõ cách đọc văn như một hành trình khám phá, từ việc giải mã nội dung đến cảm nhận cái đẹp của ngôn từ. Cùng tìm hiểu để khám phá trọn vẹn những giá trị mà văn học mang lại nhé!
Đọc văn cuộc chơi tìm ý nghĩa trang 69 tập 2 kết nối tri thức
Câu 1 trang 69 tập 2 ngữ văn 8
Luận đề của văn bản Đọc văn – cuộc chơi tìm ý nghĩa là gì?
Hướng dẫn trả lời:
Bàn về bản chất và ý nghĩa của việc đọc văn.
Câu 2 trang 69 tập 2 ngữ văn 8
Em hãy chỉ ra các luận điểm trong văn bản. Các luận điểm đó có tác dụng làm rõ những khía cạnh nào của luận đề?
Hướng dẫn trả lời:
| Đoạn văn | Luận điểm | Mối quan hệ |
| 1 | Luận điểm 1: Ý nghĩa của văn học là tiềm ẩn và khó nắm bắt. | Các luận điểm trên đều làm rõ những khía cạnh khác nhau của luận đề: BẢN CHẤT VÀ Ý NGHĨA CỦA VIỆC ĐỌC VĂN |
| 2 | Luận điểm 2: Mục đích của việc đọc văn là đi tìm ý nghĩa cuộc đời qua văn bản văn học. | |
| 3 | Luận điểm 3: Cuộc đi tìm ý nghĩa không có hồi kết thúc. | |
| 4 | Luận điểm 4: Người đọc được quyền tự do nhưng không thể tùy tiện trong tiếp nhận. | |
| 5 | Luận điểm 5: Tác phẩm văn học và đọc văn là một hiện tượng diệu kì. | |
| 6 | Luận điểm 6: Giá trị của việc đọc văn. |
Câu 3 trang 69 tập 2 ngữ văn 8
Tác giả cho rằng ý nghĩa của tác phẩm văn học thường không cố định. Câu văn nào trong văn bản giúp em hiểu rõ về vấn đề này?
Hướng dẫn trả lời:
Câu văn: “Lí thuyết đọc ngày nay cho thấy ý nghĩa của văn học không ngừng biến động, lớn lên, tùy vào cách người ta thiết lập mối liên hệ giữa các loại văn bản với nhau”.
Câu 4 trang 69 tập 2 ngữ văn 8
Trong văn bản, các từ ngữ như chơi trò, trò chơi, ú tim, chơi được lặp lại nhiều lần. Với những từ ngữ đó, tác giả lí giải như thế nào về việc đọc văn?
Hướng dẫn trả lời:
Các từ ngữ được lặp lại nhiều lần nhằm nhấn mạnh mối liên hệ chặt chẽ giữa việc đọc văn và trò chơi ú tim.
Đọc văn giống như tham gia vào một cuộc chơi thú vị. Một trò chơi cần tuân thủ luật lệ và mang lại niềm vui, sự hứng khởi cho người tham gia, và đọc văn cũng không ngoại lệ. Khi đọc văn, người đọc không chỉ cần tôn trọng những quy tắc của nó mà còn có thể tận hưởng niềm vui, khám phá ý nghĩa sâu sắc. Đặc biệt, tác giả so sánh việc đọc văn với trò chơi ú tim để gợi ý rằng đây là một hành trình chứa đựng nhiều bất ngờ thú vị, kích thích sự tò mò và khám phá.
Câu 5 trang 69 tập 2 ngữ văn 8
Luận điểm “cuộc đi tìm ý nghĩa không có hồi kết thúc” ở đoạn (3) đã được tác giả làm sáng tỏ như thế nào? Em hãy bổ sung một số bằng chứng lấy từ trải nghiệm đọc của chính mình.
Hướng dẫn trả lời:
Tác giả đã làm rõ luận điểm này bằng những lý lẽ rất thuyết phục, dựa trên đặc trưng của văn học, lý thuyết tiếp nhận, và thực tế trong quá trình đọc hiểu tác phẩm văn học.
Đưa ra minh chứng cụ thể: câu thơ “Làn ao lóng lánh bóng trăng loe” trong bài “Thu ẩm” của Nguyễn Khuyến. Lần đầu đọc, người ta dễ dàng nhận thấy vẻ đẹp lung linh của ánh trăng trên mặt ao. Nhưng nếu đọc sâu hơn, sẽ khám phá lớp nghĩa khác, thể hiện qua cái nhìn của thi sĩ khi chếnh choáng hơi men, tạo cảm giác bóng trăng trở nên mờ nhoè, dập dềnh theo làn sóng nước.
Câu 6 trang 69 tập 2 ngữ văn 8
Trong đoạn (4) có câu: “Thưởng thức văn học cũng có quy luật.”. Câu văn đó nhắc nhở em điều gì?
Hướng dẫn trả lời:
Câu văn này nhấn mạnh rằng người đọc có quyền tự do tiếp nhận tác phẩm, nhưng không nên tiếp cận một cách tùy tiện. Việc giải mã văn bản cần dựa trên các yếu tố như tín hiệu thẩm mỹ, ngôn ngữ, hình tượng,… Chính những yếu tố này giúp cho sự tiếp nhận của người đọc, dù đa dạng và phong phú, vẫn có những điểm tương đồng và gặp gỡ nhất định.
Câu 7 trang 69 tập 2 ngữ văn 8
Đọc đoạn (5) và cho biết vì sao tác giả quan niệm tác phẩm văn học và đọc văn là một hiện tượng diệu kì. Giọng văn trong đoạn (5) có gì khác với những đoạn còn lại?
Hướng dẫn trả lời:
Để giải thích lý do tại sao tác phẩm văn học và việc đọc văn được coi là một hiện tượng kỳ diệu, trong đoạn (5), tác giả đề cập đến hiện tượng “sách từ bên ngoài chuyển vào trong nội tâm người đọc, người đọc hóa thân vào nhân vật trong sách”. Tác phẩm và người đọc hòa quyện vào nhau, đến mức “nhà văn chiếm chỗ trong tâm trí ta, còn ta lại chiếm tác phẩm của họ”, và tác phẩm “gần như xóa bỏ ranh giới giữa ta và tác giả”. Sự hòa quyện giữa tác phẩm, người đọc và nhà văn chính là yếu tố làm nên sự kỳ diệu của văn học và việc đọc văn.
Về giọng văn, nếu các đoạn khác chủ yếu sử dụng cách diễn giải thông qua câu trần thuật, thì trong đoạn (5), tác giả linh hoạt hơn khi đưa ra lý lẽ qua nhiều hình thức khác nhau: đặt vấn đề và giải đáp, nhấn mạnh ý bằng biện pháp tu từ điệp ngữ. Ngoài câu trần thuật, tác giả còn sử dụng câu hỏi và câu cảm thán để tăng sức truyền tải và làm nổi bật nội dung.
Câu 8 trang 69 tập 2 ngữ văn 8
Em hãy chỉ ra mối quan hệ giữa đoạn (5) và đoạn (6). Mối quan hệ đó làm rõ ý nghĩa gì của việc đọc văn?
Hướng dẫn trả lời:
– Quan hệ của đoạn (5) và đoạn (6) là quan hệ nhân quả.
– Ý nghĩa của việc đọc văn theo quan niệm của tác giả:
+ Đối với học sinh, đọc văn là nền tảng của học văn, muốn học giỏi văn phải bắt đầu bằng đọc văn.
+ Đối với độc giả nói chung, đọc văn giúp “tự phát hiện ra mình và lớn lên”.
Viết kết nối với đọc
Vì sao có thể nói “không ai có thể đọc tác phẩm một lần là xong”? Em hãy viết đoạn văn (khoảng 7 – 9 câu) trả lời câu hỏi đó.
Hướng dẫn trả lời:
(1) Có một nhận định rất đúng về việc tiếp nhận văn học: “Không ai có thể đọc xong một tác phẩm chỉ trong một lần”. (2) Dù về mặt vật lý, chúng ta có thể hoàn thành việc đọc trong một lần, nhưng (3) ý nghĩa và giá trị ẩn sâu trong tác phẩm lại đòi hỏi thời gian và sự suy ngẫm để cảm thụ hết. (4) Mỗi lần đọc lại, chúng ta không chỉ phát hiện thêm các chi tiết mới mà còn hiểu sâu hơn những tầng ý nghĩa ẩn giấu. (5) Đặc biệt, với mỗi lần đọc, cảm xúc, cách tư duy và góc nhìn của ta thay đổi, mang đến những trải nghiệm mới mẻ với tác phẩm. (6) Chính vì vậy, ở lần đọc đầu tiên, rất khó để cảm nhận hết và thấu hiểu trọn vẹn tác phẩm. (7) Phải qua nhiều lần đọc, ta mới có thể thực sự khám phá và đồng điệu với thế giới bên trong của nó.
xem thêm>>> Soạn văn 8: Thực hành tiếng Việt trang 66 tập 2 – KNTT
Tác giả:
Minh Anh
Minh Anh là một giáo viên với 15 năm kinh nghiệm giảng dạy tại trường THCS Lương Thế Vinh, Bình Dương. Cô đã được trao tặng giải thưởng "Nhà giáo xuất sắc" và có chứng chỉ đào tạo về phương pháp giảng dạy hiện đại từ Đại học Stanford. Cô luôn đem đến những bài học thú vị và sâu sắc, giúp học sinh hiểu rõ và áp dụng tốt kiến thức vào thực tế.
