Phần Củng cố, mở rộng trang 139 trong chương trình Ngữ văn lớp 9 giúp học sinh ôn tập và hệ thống lại những kiến thức quan trọng đã học, đồng thời mở rộng hiểu biết về các vấn đề liên quan. Đây là cơ hội để các em củng cố nền tảng kiến thức và vận dụng một cách sáng tạo vào thực tế. Bài viết dưới đây sẽ giúp học sinh tiếp cận và hiểu sâu hơn về các nội dung chính của bài học này.
Củng cố, mở rộng trang 139
Câu 1 trang 139 sgk Ngữ văn lớp 9
| Văn bản | Nguồn gốc đề tài | Xung đột | Phẩm chất của nhân vật chính | Hành động chính trong đoạn trích | Tính chất lời thoại |
| Rô-mê-ô và Giu-li-ét | Được lấy cảm hứng từ một câu chuyện tình yêu bi thảm đã có từ lâu đời ở Ý. | Câu chuyện xoay quanh mâu thuẫn giữa hai gia tộc lớn là Môn-ta-ghiu và Cô-pa-lét. | Rô-mê-ô là một người đàn ông trẻ say đắm và đầy đam mê tình yêu, trong khi Giu-li-ét được miêu tả là một cô gái xinh đẹp, dũng cảm và trung thực. | Rô-mê-ô mạo hiểm đến gặp Giu-li-ét dù biết rằng có thể bị phát hiện, điều này thể hiện tình yêu mạnh mẽ và liều lĩnh của anh. | Độc thoại xen lẫn đối thoại |
| Lơ- xít | Vở kịch này dựa trên một sự kiện lịch sử có thật, phản ánh tình trạng xã hội và mối quan hệ giai cấp trong thời đó. | Vở kịch khám phá sự giằng xé về nội tâm và xung đột giữa hai nhân vật chính, Rô-đri-gô và Si-men, cùng với sự đối đầu giữa họ. | Si-men là người thông minh và tinh tế, không dễ bị lừa, trong khi Rô-đri-gô là một nhân vật dũng cảm, sẵn sàng đối mặt và chiến đấu vì tình yêu của mình. | Rô-đri-gô đối mặt với Si-men sau một cuộc đấu kiếm gay gắt, thể hiện mức độ căng thẳng và cam go của tình huống. | Đối thoại thể hiện tâm trạng nhân vật |
Câu 2 trang 139 sgk Ngữ văn lớp 9
Vở bi kịch “Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài” của Nguyễn Huy Tưởng
a, Phẩm chất của nhân vật chính:
Vũ Như Tô: Là một nghệ sĩ tài năng và đầy đam mê, thể hiện niềm khao khát không ngừng nghỉ trong việc tạo ra cái đẹp qua nghệ thuật.
Đan Thiềm: Một nhân vật yêu mến cái đẹp và công bằng, luôn xử sự một cách minh mẫn và sáng suốt.
b, Xung đột chính trong vở kịch:
Xung đột phát triển từ cuộc đấu tranh giữa việc theo đuổi nghệ thuật trong sáng, không vụ lợi (biểu hiện qua ước mơ xây dựng Cửu Trùng Đài để đọ sánh với vẻ đẹp vĩnh cửu của trăng sao) và những mưu toan vụ lợi, thiết thực từ phía nhân dân và các thế lực khác trong xã hội.
c, Chi tiết thú vị nhất trong vở kịch:
Chi tiết nổi bật là hình ảnh Cửu Trùng Đài:
Cửu Trùng Đài không chỉ là một công trình kiến trúc phi thường mà còn là biểu tượng của khát vọng tạo dựng cái đẹp, một kỳ công nghệ thuật xuất phát từ tâm huyết và linh hồn của Vũ Như Tô. Với ông, đây không chỉ là công trình xây dựng mà còn là một phần của sinh mệnh và tâm hồn mình.
Công trình này là sự thể hiện của ước mơ và tình yêu nghệ thuật, cũng như là nơi lưu giữ những giá trị tinh thần cao cả, tạo nên một lý tưởng sống đáng ngưỡng mộ.
Câu 3 trang 139 sgk Ngữ văn lớp 9
Nhân vật bi kịch vừa có tội lại vừa không có tội. Lấy câu văn trên làm câu chủ đề, hãy viết một đoạn văn (khoảng 10 – 12 câu).
Nhân vật trong các bi kịch thường rơi vào tình huống phức tạp: vừa có tội vừa không. Họ có thể không có lỗi vì bị đẩy vào hoàn cảnh khó khăn do số phận hoặc các yếu tố bên ngoài, nhưng cũng phải chịu trách nhiệm về những lựa chọn của mình. Ví dụ, họ có thể là nạn nhân của mưu mô, sự phản bội, hoặc do chính tham vọng của bản thân mà rơi vào bi kịch. Mặc dù các nhân vật này không thể thoát khỏi số phận đã định, họ vẫn góp phần vào kết cục của mình thông qua mỗi quyết định họ đưa ra. Do đó, họ không hoàn toàn vô tội nhưng cũng không hoàn toàn có tội, bởi mỗi hành động đều bị chi phối bởi hoàn cảnh xung quanh và những lựa chọn khó khăn.
Xem thêm: Soạn văn lớp 9 Viết bài văn nghị luận phân tích một… – KNTT
Tác giả:
Mai Khanh
Mai Khanh là một giáo viên có 13 năm kinh nghiệm giảng dạy tại trường THCS Chu Văn An, TP.HCM. Cô đã nhận giải thưởng "Giáo viên sáng tạo" từ UNESCO và có chứng chỉ đào tạo về phương pháp giảng dạy hiện đại từ Đại học Harvard. Với kho tàng kiến thức rộng mở của mình, cô Mai Khanh luôn truyền cảm hứng đến từng học sinh.
