Soạn văn lớp 7 Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ – KNTT

Bài ‘Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ‘ trong chương trình Ngữ văn lớp 7 thuộc bộ sách ‘Kết nối tri thức’ là một tác phẩm giàu cảm xúc và ý nghĩa. Thông qua câu chuyện nhẹ nhàng và sâu lắng, tác giả truyền tải những thông điệp về tình cảm gia đình, tình bạn và những trải nghiệm tinh tế trong cuộc sống. Bài học này không chỉ giúp học sinh hiểu rõ hơn về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm mà còn mở rộng tầm nhìn và cảm nhận về thế giới xung quanh.

Trước khi đọc

Câu 1 trang 58 sgk Ngữ văn lớp 7

Hoa hồng:

Nhận biết: Hoa hồng thường có các cánh xếp chồng lên nhau tạo thành hình xoắn ốc, màu sắc đa dạng từ trắng, hồng, đến đỏ và vàng. Thân cây có gai.

Hoa sen:

Nhận biết: Hoa sen thường mọc trên mặt nước, có lá to hình tròn và thân rễ dài. Hoa có nhiều cánh xếp chặt, màu sắc thường là trắng hoặc hồng.

Hoa lan:

Nhận biết: Hoa lan có đặc điểm là cánh hoa mỏng manh và xếp tầng. Mỗi bông hoa thường có một cánh hoa lớn và nổi bật được gọi là “môi”.

Câu 2 trang 58 sgk Ngữ văn lớp 7

Câu “vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ” có vẻ như đang miêu tả một hành động đối lập hoặc một cách làm việc có phần mâu thuẫn. Trong ngôn ngữ hàng ngày, nó có thể được sử dụng để chỉ việc làm một điều gì đó một cách không chắc chắn hoặc không tự tin, như là “đi mò mẫm”. Đôi khi, nó cũng có thể dùng để diễn đạt một tình huống trong đó ai đó phải đối mặt với một thách thức hoặc quyết định mà họ không hoàn toàn chắc chắn về kết quả hoặc cách thực hiện.

Đọc văn bản

Câu 1 trang 59 sgk Ngữ văn lớp 7

Trong ký ức của nhân vật “tôi”, những hình ảnh về người bố luôn gắn liền với vườn hoa đa dạng mà ông đã trồng. Bố không chỉ tạo ra một chiếc bình tưới bé xinh từ thùng sơn cũ để “tôi” có thể cùng ông chăm sóc cho những bông hoa, mà còn thường xuyên dẫn “tôi” vào một trò chơi độc đáo: bố bảo “tôi” nhắm mắt lại, dùng tay sờ vào các loài hoa và cố gắng đoán xem chúng là hoa gì.

Câu 2 trang 59 sgk Ngữ văn lớp 7

Đoạn trích kể về một trải nghiệm đáng nhớ của nhân vật “tôi” cùng với người bố trong vườn nhà. Bố đã dạy “tôi” cách nhận biết các loại cây không chỉ bằng mắt mà còn qua mùi hương và cảm giác. “Tôi” đã từng chống chếi khi không tin rằng mình có thể đoán được tên các loại hoa chỉ bằng mùi hương, nhưng dần dần, “tôi” đã có thể làm được điều đó một cách chính xác. Bố của “tôi” không chỉ dạy kỹ năng đặc biệt này mà còn khích lệ “tôi” khi “tôi” làm được, qua đó tăng cường mối quan hệ và lòng tin giữa hai bố con.

Câu 3 trang 60 sgk Ngữ văn lớp 7

Nhờ vào trò chơi thường ngày mà bố dạy nhân vật “tôi” cách nhận biết vị trí của bố qua tiếng bước chân, “tôi” đã có thể xác định nhanh chóng hướng và khoảng cách đến nơi phát ra tiếng hét lớn, từ đó giúp bố cứu được bạn Tí.

Câu 4 trang 61 sgk Ngữ văn lớp 7

Nhân vật “tôi” thích gọi tên bạn Tí và bố bởi mỗi cái tên đối với “tôi” là một âm thanh tuyệt diệu. “Tôi” cảm nhận mỗi lần gọi tên là một trải nghiệm âm nhạc, phản ánh mối quan hệ sâu sắc và cách “tôi” kết nối sáng tạo với những người thân yêu qua âm thanh của ngôn từ.

Câu 5 trang 61 sgk Ngữ văn lớp 7

Trong đoạn trích này, nhân vật “tôi” suy ngẫm về ý nghĩa của những món quà từ bố, từ các câu chuyện giản dị đến những điều lớn lao như khu vườn. Mỗi món quà, dù nhỏ hay lớn, đều là biểu hiện của tình yêu và sự quan tâm mà bố dành cho “tôi”. “Tôi” nhận ra rằng tất cả những điều này là những món quà vô giá, thể hiện sự giàu có tinh thần và sự gắn kết sâu sắc giữa hai bố con.

Câu 6 trang 63 sgk Ngữ văn lớp 7

Trong đoạn trích này, nhân vật “tôi” muốn chia sẻ về “mắt thần” của mình, một khả năng đặc biệt để cảm nhận thế giới qua mùi hương. “Mắt thần” này, nằm ở “mũi tui”, giúp “tôi” cảm nhận được hương thơm của hoa trong vườn ngay cả vào đêm tối. Nhân vật “tôi” mô tả làm thế nào mình dùng khả năng này để hiểu và kết nối sâu sắc với thiên nhiên, cho phép cảm nhận vẻ đẹp và sức sống xung quanh mình một cách đầy đủ.

Xem thêm bài soạn khác: “Soạn văn lớp 7 TH đọc: Chiều sông Thương trang 56 – KNTT”.

Sau khi đọc

Câu 1 trang 64 sgk Ngữ văn lớp 7

Nhân vật “tôi” được bố dạy cách “nhìn” đặc biệt bằng cách sử dụng các giác quan khác nhau để nhận ra các loài hoa trong vườn, chẳng hạn như dùng mũi để cảm nhận mùi hương của hoa thay vì chỉ dựa vào thị giác.

Câu 2 trang 64 sgk Ngữ văn lớp 7

Nhân vật bố trong câu chuyện này được thể hiện qua góc nhìn của nhân vật “tôi”, người trực tiếp kể lại mọi sự kiện. Việc chọn phương thức kể chuyện này không chỉ giúp thể hiện rõ ràng quan điểm và cảm xúc của nhân vật chính, mà còn làm tăng độ tin cậy và sự chân thành trong mỗi tình tiết, giúp người đọc cảm thấy gần gũi và hiểu sâu sắc hơn về mối quan hệ giữa bố và con.

Câu 3 trang 64 sgk Ngữ văn lớp 7

Nhân vật bố trong câu chuyện thể hiện tính cách chăm sóc, sâu sắc và một tình yêu sâu đậm đối với thiên nhiên cũng như cách giáo dục con cái một cách thực tiễn. Ông luôn tạo điều kiện để con mình học hỏi và phát triển bằng cách thực hành trực tiếp, từ đó vừa khơi gợi niềm yêu thích tự nhiên vừa rèn luyện kỹ năng quan sát và suy luận cho con.

Các hoạt động cụ thể mà ông thực hiện để hỗ trợ quá trình học tập của con bao gồm:

• Khuyến khích con nhắm mắt, chạm vào các bông hoa và đoán chúng là loài hoa gì, nhằm phát triển kỹ năng cảm nhận qua xúc giác.
• Yêu cầu con sử dụng khứu giác để phân biệt các loại hoa dựa trên mùi hương, rèn luyện khả năng ghi nhớ và phân biệt.
• Đặt ra các trò chơi như tìm kiếm viên kẹo hay đoán khoảng cách, giúp con phát triển kỹ năng định vị và lập luận không gian.

Câu 4 trang 64 sgk Ngữ văn lớp 7

Nhân vật “tôi” có thể biết chính xác tiếng kêu cứu của bạn Tí vì đã luyện tập cảm nhận âm thanh qua các bài tập mà bố đã đặt ra, như trò chơi đoán vị trí qua âm thanh bước chân bố trong vườn.

Câu 5 trang 64 sgk Ngữ văn lớp 7

Các chi tiết dưới đây phản ánh suy nghĩ và cảm xúc sâu sắc của nhân vật “tôi” đối với bố và bạn Tí:

Khi bố cười vui vẻ và khen ngợi sự tiến bộ, nó chứng tỏ niềm tự hào và hạnh phúc mà “tôi” cảm nhận được từ lời khen của bố.

Nhận xét “bố tôi bơi giỏi lắm” cho thấy sự ngưỡng mộ sâu sắc mà “tôi” dành cho bố.

Cảm nhận cái tên của bạn Tí vang lên như một bản nhạc tuyệt vời, phản ánh tình cảm và sự gắn bó mật thiết của “tôi” đối với bạn bè.

Kể về khả năng leo trèo của Tí và việc nó chọn những quả ổi ngon nhất cho bố, điều này thể hiện sự quan sát và đánh giá cao năng lực cũng như tình bạn của “tôi”.

“Cả con người tôi là món quà to bự của bố” minh chứng cho mối liên kết sâu sắc và tình yêu thương không điều kiện mà “tôi” cảm nhận được từ bố.

Câu 6 trang 64 sgk Ngữ văn lớp 7

Khi “vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ”, nhân vật “tôi” đã khám phá ra nhiều điều thú vị:

Bắt đầu hiểu được những thông điệp mà khu vườn muốn truyền tải.

Cảm nhận được mùa nào đang đến, loài hoa nào đang nở và tên của chúng.

Nắm bắt được khoảng cách chính xác của các bước chân trong vườn.

Dù nhắm mắt, “tôi” vẫn có thể “nhìn” thấy các bông hoa đang nở và cảm nhận được toàn bộ không gian của khu vườn, như thể đang đi dạo trong đó ngay cả khi đang nằm trên giường.

Câu 7 trang 64 sgk Ngữ văn lớp 7

Tôi hoàn toàn đồng ý với quan điểm của người bố về các “món quà”. Mỗi món quà, dù lớn hay nhỏ, đều mang trong mình tình cảm và sự chân thành của người tặng. Chính sự trân trọng và cách chúng ta tiếp nhận món quà thể hiện phẩm chất của chính bản thân. Bài học tôi rút ra là cần biết ơn và trân trọng những tình cảm mà người khác dành cho mình, bất kể chúng ta có thích món quà đó hay không. Việc từ chối hoặc khước từ món quà có thể làm tổn thương lòng chân thành của người tặng, vì vậy, cần luôn giữ lòng biết ơn và sự tôn trọng đối với họ.

Viết kết nối với đọc

Hãy viết đoạn văn (khoảng 5 -7 câu) về một “món quà” em đặc biệt yêu thích.

Một món quà đặc biệt mà tôi rất yêu thích là chiếc khăn len mà mẹ đã đan tặng vào dịp sinh nhật. Chiếc khăn có màu xanh dương, màu mà tôi yêu thích nhất, và được mẹ tự tay đan từ những sợi len mềm mại. Mỗi mũi đan của mẹ đều chứa đựng tình yêu thương và sự quan tâm dành cho tôi. Mỗi khi quàng chiếc khăn, tôi luôn cảm nhận được hơi ấm từ mẹ, dù trời có lạnh giá thế nào. Đây không chỉ là một món quà vật chất mà còn là món quà tinh thần vô giá, giúp tôi cảm thấy gần gũi và ấm áp hơn trong những ngày đông. Chiếc khăn len này luôn nhắc nhở tôi về tình yêu thương và sự chăm sóc của mẹ, khiến tôi càng thêm trân trọng và biết ơn.